Tình hình chung về thị trường cà phê trong nước thời gian qua
Cây cà phê đầu tiên được đưa vào Việt Nam từ năm 1870, đến năm 1930 diện tích cà phê của Việt Nam đạt khoảng 5.900 ha và lên tới 13.000 ha vào năm 1975 với sản lượng khoảng 6.000 tấn. Sau năm 1975, nhờ vốn từ các Hiệp định hợp tác liên Chính phủ với các nước Liên Xô cũ, CHDC Đức, Bungari, Tiệp khắc và Ba Lan nên diện tích cà phê của Việt Nam bắt đầu tăng nhanh vào nửa cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, năm 1990, cả nước mới có 119.300 ha, sản lượng tương ứng là 92.000 tấn, nhưng năm 1992 bị chững lại do giá cà phê thế giới tụt xuống ở mức thấp nhất. Sau đó giá cà phê lại được phục hồi và dần dần đạt đỉnh cao vào những năm 1994, 1995, lúc này nhiều người đổ xô đi tìm đất trồng cà phê, dẫn đến sự gia tăng đột biến về diện tích và sản lượng cà phê. Đến năm 2001, diện tích trồng cà phê của cả nước đã đạt đỉnh điểm với 565,3 nghìn ha. Sau đó giảm dần xuống còn 510,2 nghìn ha vào năm 2003, năm 2004 diện tích này giảm còn 503.200 ha và 497,4 nghìn ha vào năm 2005. Năm 2006, cả nước còn 488,6 nghìn ha cà phê với sản lượng cà phê 912 nghìn tấn. Như vậy so với năm 1975 diện tích cà phê gấp 37,6 lần và sản lượng gấp 37,6 lần và sản lượng gấp 139,2 lần.
Hiện nay, Việt Nam chỉ đứng sau Braxin về sản lượng cà phê xuất khẩu, nhưng lại dẫn đầu về sản lượng và xuất khẩu cà phê vối, bỏ xa Inđônêxia vốn ngự trị vị trí số1 về loại cà phê này. Cho tới những năm gần đây, khi Việt Nam tham gia thị trường cà phê thế giới với tư cách là một trong những nhà sản xuất chính, giữ vị trí quan trọng của bên cung thì nhu cầu tiêu dùng cà phê thế giới đã dao động không lớn lắm, thay đổi lên hoặc xuống mỗi năm khoảng 1-2%/năm. Điều này đưa ra tín hiệu rằng việc gia tăng sản lượng xuất khẩu rất khó khăn và nếu tiếp tục mở rộng sản xuất thì cung càng vượt cầu, tất yếu dẫn đến giá cà phê sẽ giảm.
Theo thống kê chính thức trọn năm 2004 Việt Nam xuất khẩu tổng cộng 890 ngàn tấn cà phê nhân sống, trị giá khoảng 580 triệu đô la Mỹ. Cà phê xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu là cà phê Robusta (hay còn gọi là cà phê vối) chiếm khoảng 90% tổng lượng cà phê xuất khẩu.
Hiện tại nước ta có gần 500.000 ha cà phê, trồng tập trung chủ yếu ở các tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Niên vụ cà phê 2006 – 2007 sản lượng của Việt Nam đạt 900.000 tấn. Trong năm qua, trước tình hình giá cà phê được cải thiện và đang ở mức cao (hiện đang dao động trong khoảng 21.000 – 22.000 đồng/kg), sau khi từ mọi khoản chi phí thì người trồng cà phê vẫn còn lãi gần 1.000 đồng/kg. Đây chính là động lực để người dân tiếp tục phát triển diện tích cà phê ngoài quy hoạch. Theo viện KHKT Nông lâm nghiệp Tây Nguyên thì trong niên vụ vừa qua, tính chung trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên thì diện tích cà phê đã tăng thêm khoảng 20.000 ha. Nhìn chung hoạt động sản xuất cà phê của Việt Nam hiện đang phát triển theo chiều hướng khả quan.
